Pokrzyk wilcza jagoda – charakterystyka, właściwości, zastosowanie

Pokrzyk wilcza jagoda (Atropa Belladonna) to silnie trująca roślina, która zawiera intensywnie toksyczne alkaloidy (L-hioscyjanina, L-skopolamina, atropina). Ponadto w jej składzie obecne są kwasy organiczne, garbniki, triterpeny oraz flawonoidy i flawony. Jak łatwo zauważyć ilość drogocennych substancji zawartych w pokrzyku wilczej jagodzie jest ogromna – a co za tym idzie, posiada wiele niezwykłych właściwości. Czym jest oraz jakie posiada zastosowanie?

Atorpa Belladonna – ogólna charakterystyka

Roślina kwitnie w okresie od czerwca do lipca. Kwiaty są koloru brunatnofioletowego, a owoce nie dojrzewają w tym samym czasie, a więc można zauważyć zarówno czarne, jak i zielone obok siebie. Rośnie przeważnie na skrajach lasu i na porębach dróg. W Polsce pojawia się tylko w południowej części kraju. Najbardziej trujące są owoce i to właśnie w nich zawarte są substancje odpowiedzialne za efekty hepatotoksyczne, takie jak: hioscyjanina i atropina.

Za dawkę śmiertelną dla człowieka uważa się zjedzenie około 10 owoców przez osobę dorosłą lub 4 owoce spożyte przez dziecko. Mimo iż roślina cechuje się  efektem psychotropowym i toksycznym, nie powinno się obarczać tymi właściwościami jej wszystkich tkanek. Faktem jest, iż w niewielkich ilościach wykazuje działanie lecznicze oraz jest wykorzystywana przez przemysł farmaceutyczny.

We Włoszech roślina określana jest mianem „Belladonna”, co oznacza „Piękna kobieta”. Etymologia nazwy wzięła się z tego, iż kobiety stosowały ją do uzyskanie efektu pięknych sarnich oczu. A wszystko za sprawą zawartego w pokrzyku związku chemicznego – atropinie, która powiększa źrenice, poprzez co niewiasty wydają się bardziej pociągające, piękniejsze. Ponadto, wodny wyciąg sprawia znaczne pogłębienie i przyspieszenie oddechu.

Na świecie pokrzyk słynie z takiej nazwy jak „szatańskie ziele”. Niektóre plemiona uważały, iż rośliną władają piekielne moce. Powstała nawet legenda, która powstała dlatego, iż tuż po zażyciu kilku owoców pojawia się halucynogenny efekt, poczucie lewitacji oraz tzw. pozagrobowe kontakty ze zmarłymi.

W Polsce roślina stosowana była jako trucizna na wilki, stąd wzięła się jej nazwa. Obecnie atropina wykorzystywana jest w okulistyce przez lekarzy w celu powiększenia źrenicy.

Zawarte w belladonnie trujące alkaloidy to przede wszystkim: hioscyjanina, atropina i skopolamina. Ostatnia z nich znalazła zastosowanie w leczeniu rozwolnienia, podrażnień okrężnicy oraz niedrożności jelitowej. Najmniejsza ich ilość znajduje się w liściach, a największa w korzeniach.

Atropa Belladona – właściwościami

Surowcami leczniczymi są liście oraz korzenie. Ze względu na trujące właściwości owoców, odstępuje się od ich wykorzystywania. Za główne właściwości wilczej jagody uważa się:

• rozluźnienie obrzmiałych organów, np. żołądka;
• zmniejszenie bólów oraz kolek jelitowych;
• rozluźnienie skurczów kanalików moczowych;
• pomaga w leczeniu kamicy nerkowej i wrzodów żołądkowych;
• obniża drżenia;
• poprawia mowę;
• wspiera procesy myślenia;
• niweluje sztywność i spastyczność mięśni;
• rozluźnia mięśnie gładkie;
• działa przywspółczulnie na ośrodkowy układ nerwowy;
• hamuje czynność wszystkich gruczołów wydzielania wewnętrznego i zewnętrznego.